Duurzame installaties en onderhoud” – deel 2
Duurzame installaties en onderhoud

Wat hebben duurzame installaties en onderhoud met elkaar? Nou, ze kunnen niet zonder! De techniek mag dan nieuw zijn, het onderhoud valt vaak nog wel mee.

(dit is een vervolg van een eerder verschenen artikel rondom de vraag “verduurzaamde installaties en onderhoud”: Wat is de onderhoudsbehoefte van zo’n verduurzaamde installatie).

Deze keer kijken we naar het onderhoud aan het warmtebronsysteem (bodem) dat nodig is voor een zg. water/water- of water/pekelwarmtepomp in een duurzame installatie.  Ook bekijken we de onderhoudsaspecten van het gebruik van een houtpelletketel, die qua fossiele CO2-uitstoot als alternatief voor aardgas- of oliestook kan worden gezien.

Bronsystemen voor warmtepompen

Wanneer grondwater of bodemwarmte als warmtebron voor de warmtepomp wordt gebruikt komen er op onderhoudsgebied enkele klussen bij. Allereerst is ontwerp, boring en aanleg aan strenge regels gebonden (BRL SIKB 11000). Dit gedeelte dient (diende) door gecertificeerde bedrijven te gebeuren. Maar ook het onderhoud van het bronsysteem valt binnen de werkingsfeer van deze BRL. Dit geldt voor zowel open als voor gesloten bronsystemen. Met name voor kleine bronsystemen (tot 1 MWth) zullen de kosten in het algemeen zwaar op het exploitatiebudget drukken.

Een goed geprojecteerd, aangelegd en onderhouden bronsysteem heeft doorgaans een lange levensduur (>=25 jaar is haalbaar). Het -jaarlijks- onderhoud is beperkt (spuien en soms jutteren). Het is gericht op het schoonhouden van de bronnen en dient door een gespecialiseerd bedrijf te worden gedaan. Aan het einde van die levensduur en na geruime rusttijd zijn oude bronsystemen soms middels een speciale behandeling en renovatie weer te activeren. Dit is dus met recht bronrecycling te noemen.

CV-ketel op duurzame brandstoffen: de houtpelletketel
houtpelletketel installaties en onderhoud

voorbeeld van een pelletketel in compacte woonhuisopstelling, rechts de pelletvoorraad

Als voorbeeld van een niet-fossiel CO2 uitstotend verbrandingstoestel geldt de houtpelletketel. De pellets worden gemaakt van hout-rest-product dat als cyclische brandstofbron wordt beschouwd. Een houtpelletketel betreft een -inmiddels-  standaard product waarmee ook in het gebruik al veel ervaring is opgedaan.
Waar (aard-)gas gewoon uit te gaskraan komt zullen pellets altijd (per vrachtwagen) gebracht dienen te worden. Ter indicatie: voor een 100 kW pelletketel zal per jaar ca. 30 ton pellets nodig zijn. Dit houdt bij de aanleg in, dat een voorraadbunker dient te worden aangelegd. De voorraad is meestal voldoende voor een tot enkele maanden.

Uitgaande van een volautomatische pelletaanvoervoorziening vraagt de pellettoevoer geen extra bemoeienis tijdens gebruik. Ook het aansteken, op gewenste binnentemperatuur regelen en doven van het vuurbed kan volautomatisch gebeuren. Tot zover niets afwijkends t.o.v. de gasketel dus.
Hoewel de verbranding van houtpellets weinig as oplevert (0,3 – 0,5% as) is het regelmatig schoonmaken van de ketel met borstel en stofzuiger noodzakelijk (meerdere keren per stookseizoen). Ook dit kan echter worden geautomatiseerd. De as kan -mits van goede pelletkwaliteit- als compost worden afgevoerd.
Het eenmaal per jaar laten controleren en intensief -laten- reinigen van ketel en rookgaskanaal vormt echter een belangrijke en noodzakelijke onderhoudsklus voor iedere houtpellet gestookte cv-installatie.

Houtpellets niet volledig CO2 neutraal

De houtpellets worden doorgaans regionaal geproduceerd. Daarbij is kwaliteitsverschil niet uit te sluiten. Afhankelijk van de afstand en wijze van aanvoer (per dieselvrachtwagen, hoeveelheid per keer) levert zowel de productie als het transport natuurlijk een -geringe- maar toerekenbare CO2-voetafdruk op. De fijnstofuitstoot bij verbranding (PM10) kan echter wel een milieuprobleem*) vormen.

(Dit is het negende artikel in een serie over het circulaire zwembad en wordt vervolgd)


Afbeelding: skyberate.nl
Foto: verwarmingsinfo.nl

Voetnoot: de fijnstofuitstoot (PM10) op basis van metingen aan houtpelletketels ligt in de orde grootte van 30 mg/MJ geproduceerde warmte en referentie: aardgas=0 (niet meetb.)
bron: Feinstaubemissionen aus Heizungsanlagen (blz 14) – vorarlberg.at, Oostenrijk

Bronnen:
Lees ook ons eerdere artikel over “groene energie groen gebruiken”
Warmtepomp-info.nl
Info over houtpellets _(wervel.be)