Gaat waterstof ons van het aardgas afhelpen?

waterstof + zuurstof = energie + water

De aardbevingen in Groningen lijken nog maar niet af te willen nemen. De druk op de politiek om de gaskraan dicht te draaien is groot. De noodzaak om voor het milieu minder fossiel gas te gaan verbruiken wordt ineens ‘geholpen’ door beelden van gescheurde muren en boze bewoners in de getroffen gebieden. Deze week kondigde onze minister nog aan dat nieuw gebouwde huizen binnenkort niet meer verplicht aan het gasnet hoeven. We moeten onze woningen en gebouwen voortaan maar elektrisch gaan verwarmen, met de warmtepomp als reddende engel. Deze verhalen geven voeding aan de meer of minder wilde verhalen over de waterstof als vervanger van het aardgas, waar wij in NL zo aan gewend zijn.

Maar waterstof  (chemisch symbool: H2) is helemaal niet geschikt om zo in het gasnet te pompen. Het kent vele nadelen. Naast de spreekwoordelijke lichte brandbaarheid bij lekken (“Hindenburg” in 1937) zijn bijvoorbeeld de huidige cv-ketels niet geschikt. Het zou verder gemaakt en onder druk in gasflessen opgeslagen moeten worden, wat veel (elektrische) energie kost. Waterstof wordt nu nog gemaakt uit datzelfde aardgas. Het is echter ook -en vooral- geschikt om (tijdelijk overtollige wind- en zonne-) elektriciteit op te slaan ‘in een gasfles’. Voordeel is dan wel dat je met zo’n fles mobiel bent.

Waterstof als energiedrager

Waterstof is dus een opslagmiddel voor energie en als de stroom duurzaam is opgewekt (wind of zon) is het product dat ook. Een van de mooie eigenschappen is dat je het met een zg. brandstofcel weer om kunt zetten in elektriciteit (en zuiver water). Een duurzame auto kan zo dus bestaan uit een gewone auto zonder brandstofmotor (benzine/diesel) maar mèt een elektromotor, een brandstofcel en een gastank met duurzaam geproduceerde waterstof.

Waterstof is een energiedrager – geen energiebron

Nadeel hier is, dat 1 liter waterstofgas nog best wel veel energie kost om te maken  en er bij de omzetting in de brandstofcel ook weer energie verloren gaat (totaal rendement 20 tot 58% volgens tw.nl). Maar het blijft een alternatief voor een elektrische auto met alleen batterijen, zeker v.w.b. het rijbereik.

Waterstof gaat ons helpen, maar voorlopig nog niet in huis!

Het valt dus niet te verwachten dat onze vertrouwd snorrende cv-ketel binnenkort op deze duurzaam geproduceerde brandstof zal kunnen werken. Op dit moment onderzoekt een internationaal consortium van partijen waaronder Gasunie echter wel de mogelijkheden op langere termijn voor opslag van overtollige windstroom in de vorm van waterstof. Dat zou op een kunstmatig eiland op de Noordzee met speciale pijpleidingen naar de omliggende landen moeten gaan gebeuren.

foto: Johannes Plenio – pixabay.com

Meer over het plan van Gasunie c.s.

Meer weten: lees de factsheet over brandstofcellen op de site van ECN.nl